Regularna aktywność fizyczna u osób chorujących na cukrzycę – poznaj jej korzyści.
Szczupła sylwetka to sprzymierzeniec walki z cukrzycą. Zadbaj o zdrową, zbilansowaną dietę i połącz ją z aktywnością fizyczną. Obniżysz w ten sposób „zły” cholesterol, zwiększysz poziom „dobrego” i wpłyniesz korzystnie na swój profil lipidowy. Ruch pomoże ci w utrzymaniu stałego stężenia glukozy we krwi, zmniejszy insulinooporność tkanek i zwiększy podatność na działanie insuliny. Sport pomoże ci również w obniżeniu ciśnienia tętniczego krwi, redukując ryzyko późnych powikłań naczyniowych, np.: zawału serca czy udaru mózgu. Dzięki regularnej aktywności fizycznej możliwe staje się zmniejszenie dawki leków doustnych. Oczywiście pamiętaj, że to lekarz zawsze dobiera odpowiednią dawkę leku. Co jeszcze może dać ci regularna aktywność fizyczna? Może zwiększyć twoją odporność na zakażenia oraz zapobiec rozwojowi groźnych powikłań cukrzycy. Sport ma również wpływ na poprawę ogólnego samopoczucia fizycznego i psychicznego.
Sport jako element leczenia w cukrzycy typu 2.
Osoby chorujące na cukrzycę typu 2 często cierpią na nadwagę lub otyłość. Zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej i utrzymanie prawidłowej masy ciała staje się wtedy podstawą leczenia. Na czym ono polega? Jeśli lekarz uzna, że stężenie poziomu glukozy można wyrównać z pominięciem farmakoterapii, wprowadza się leczenie niefarmakologiczne polegające właśnie na aktywności fizycznej połączonej z przestrzeganiem diety. Pamiętaj, że wysiłek fizyczny wskazany jest także u osób chorujących na cukrzycę typu 2 leczących się farmakologicznie.
Jaka jest najlepsza forma aktywności dla osób chorujących na cukrzycę?
Wybieraj ćwiczenia oparte na modelu tlenowym (aerobowe/cardio) o umiarkowanej intensywności. To „„rytmiczne, powtarzalne i ciągłe ruchy tej samej dużej grupy mięśni przez co najmniej 10 minut.”[1]. Obniżenie stężenia glukozy następuje w wyniku spalania glukozy z udziałem tlenu. Wrażliwość na insulinę po zakończeniu treningu utrzymuje się kilka do nawet kilkunastu godzin. Jeśli szukasz aktywności najbardziej zalecanych osobom z cukrzycą, wybierz „nordic walking”. To sport, który wskazany jest w każdym wieku, także przy występującej nadwadze lub otyłości. Inną opcją jest spacer lub szybki marsz. Możesz zdecydować się także na umiarkowany bieg lub rekreacyjną jazdę rowerem. Jeśli lubisz pływanie, warto spróbować aerobicu wodnego, na świeżym powietrzu możesz grać w siatkówkę lub koszykówkę, a w wolnych chwilach wybrać taniec. Najlepiej wprowadzić aktywność fizyczną do każdego dnia. Zalecana częstotliwość to minimum 5 razy w tygodniu. Pilnuj, aby podczas uprawianego sportu unikać zadyszki. Staraj się unikać treningów typu „tabata”, bo są to ćwiczenia o wysokiej intensywności.
Aktywność fizyczną wybieraj zawsze po konsultacji z lekarzem. Wybór rodzaju i intensywności ćwiczeń fizycznych zależy od aktualnego stanu zdrowia pacjenta i dobierany jest na podstawie pełnego obrazu klinicznego, dotychczasowej aktywności i wydolności organizmu.
Wysiłek beztlenowy (oporowy)
Wysiłek oporowy prowadzi do zwiększenia stężenia glukozy po wysiłku. Ćwiczenia o dużej intensywności, jak ćwiczenia statyczne, anaerobowe, podnoszenie ciężarów, dedykowane są osobom z dobrze wyrównaną cukrzycą, wyłącznie po informacji od lekarza o braku przeciwwskazań.
Powikłania cukrzycy a wybór odpowiednich ćwiczeń
Unikanie pewnych aktywności jest wskazane u osób chorujących na cukrzycę z późnymi powikłaniami. Nie biegaj jeśli doszło u ciebie do zaburzenia czucia w stopach. Jeśli cierpisz na retinopatię cukrzycową, niewskazane są ćwiczenia z podskokami, w skłonie, z natężeniem mięśni, wymagające wstrzymywania oddechu.
[1] Prof. Dr hab. Med. Józef Drzewoski, Podręczny leksykon diabetologiczny, Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań 2010, str. 223.
Piśmiennictwo:
Zespół Diabetologia Praktyczna, Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2019. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. „Diabetologia Praktyczna”
Dr hab. Med. Józef Drzewoski, Podręczny leksykon diabetologiczny, Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań 2010
Magdalena Zegan, Ewa Michota-Katulska, Małgorzata Lewandowska, Iwona Boniecka, Rola podejmowanej aktywności fizycznej w profilaktyce oraz wspomaganiu leczenia otyłości oraz cukrzycy typu 2, Zakład Żywienia Człowieka, Warszawski Uniwersytet Medyczny, Medycyna Rodzinna 4/2017, s. 273-278
